Τα τρωκτικά της "πράσινης ανάπτυξης" (σκίτσο Γιάννης Καλαϊτζής)

Τρίτη 11 Ιανουαρίου 2022

Ντέσμοντ Τούτου: Πολεμήσαμε το απαρτχάιντ. Τώρα η κλιματική αλλαγή είναι ο παγκόσμιος εχθρός μας


 Άρθρο του εκλιπόντος Αρχιεπισκόπου Ν. Αφρικής που κηδεύτηκε μόλις χθες. Άρθρο που δημοσιεύτηκε στον Guardian στις 21 Σεπτεμβρίου του 2014 λίγο πριν την Σύνοδο Κορυφής του ΟΗΕ το 2014 και κοσμεί με μικρές τροποποιήσεις του συγγραφέα, ως εισαγωγή, το βιβλίο που εξέδωσε την επόμενη χρονιά συλλογικά, η "Έκκληση της Κοινωνίας των Πολιτών" ενόψει της Συνόδου Κορυφής του ΟΗΕ το 2015 για το Κλίμα στο Παρίσι, με τίτλο ΚΛΙΜΑ. ΣΤΑΜΑΤΗΣΤΕ ΤΩΡΑ ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ! / Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ(*). «Η κλιματική αλλαγή θα καταστρέψει όλη την πρόοδο που σημειώθηκε από το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά, όσον αφορά την κατανόηση των αξιών της ισότητας, της κοινής ευθύνης, των ανθρώπινων δικαιωμάτων και της δικαιοσύνης», επισημαίνει ο εκλιπών νομπελίστας της Ειρήνης:

Αγωνιστήκαμε ενάντια στο απαρτχάιντ. Τώρα η κλιματική αλλαγή είναι ο κοινός μας εχθρός

του Ντέσμοντ Τούτου

Desmond Tutu | MY HERO

Ποτέ πριν στην ιστορία, δεν έχουν κληθεί τα ανθρώπινα όντα να δράσουν συλλογικά για την υπεράσπιση της Γης. Ως είδος, έχουμε υπομείνει παγκόσμιους πολέμους, επιδημίες, πείνα, σκλαβιά, απαρτχάιντ και πολλές άλλες φρικτές συνέπειες θρησκευτικής, ταξικής, φυλετικής, φύλου και ιδεολογικής μισαλλοδοξίας. Οι άνθρωποι είναι εξαιρετικά ανθεκτικοί. Η Γη έχει αποδειχθεί επίσης αρκετά ανθεκτική. Έχει καταφέρει να απορροφήσει το μεγαλύτερο μέρος από ό,τι έχει πέσει πάνω της από τη βιομηχανική επανάσταση και την εφεύρεση του κινητήρα εσωτερικής καύσης.

Μέχρι τώρα δηλαδή. Γιατί η επιστήμη είναι ξεκάθαρη: το σφουγγάρι που μας μαλακώνει και μας συντηρεί, το περιβάλλον μας, είναι ήδη κορεσμένο με άνθρακα. Αν δεν περιορίσουμε την υπερθέρμανση του πλανήτη σε δύο βαθμούς ή λιγότερο, είμαστε καταδικασμένοι σε μια περίοδο αστάθειας, ανασφάλειας και απώλειας ειδών άνευ προηγουμένου . Τα ορυκτά καύσιμα έχουν τροφοδοτήσει την ανθρώπινη προσπάθεια από τότε που οι πρόγονοί μας ανέπτυξαν τις δεξιότητες για την παραγωγή και τη διαχείριση της φωτιάς. Ο άνθρακας, το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο ζεσταίνουν τα σπίτια μας, τροφοδοτούν τις βιομηχανίες μας και επιτρέπουν τις μετακινήσεις μας. Επιτρέψαμε στον εαυτό μας να εξαρτηθεί πλήρως και είμαστε ένοχοι που αγνοούμε τα προειδοποιητικά σημάδια της εκκρεμούς καταστροφής. Είναι καιρός να δράσουμε.

Ως υπεύθυνοι πολίτες του κόσμου – αδελφές και αδέρφια μιας οικογένειας, της ανθρώπινης οικογένειας, της οικογένειας του Θεού – έχουμε καθήκον να πείσουμε τους ηγέτες μας να μας οδηγήσουν σε μια νέα κατεύθυνση: να μας βοηθήσουν να εγκαταλείψουμε τον συλλογικό μας εθισμό στα ορυκτά καύσιμα, ξεκινώντας από αυτήν την εβδομάδα στη Νέα Υόρκη στη Σύνοδο Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα. Η μείωση του αποτυπώματος άνθρακα δεν είναι απλώς μια τεχνική επιστημονική αναγκαιότητα. Έχει επίσης αναδειχθεί ως η πρόκληση για τα ανθρώπινα δικαιώματα της εποχής μας. Ενώ οι παγκόσμιες εκπομπές έχουν αυξηθεί ανεξέλεγκτα, οι επιπτώσεις στον πραγματικό κόσμο έχουν επικρατήσει στα σοβαρά. Οι πιο καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής – θανατηφόρες καταιγίδες, κύματα καύσωνα, ξηρασίες, αύξηση των τιμών των τροφίμων και η έλευση των κλιματικών προσφύγων – επισκέπτονται τους φτωχούς του κόσμου. Αυτοί που δεν έχουν καμία ανάμειξη στη δημιουργία του προβλήματος επηρεάζονται περισσότερο, ενώ όσοι έχουν την ικανότητα να σταματήσουν αυτήν την εξέλιξη, αναστατώνονται. Οι Αφρικανοί, που εκπέμπουν πολύ λιγότερο άνθρακα από τους ανθρώπους οποιασδήποτε άλλης ηπείρου, θα πληρώσουν το υψηλότερο τίμημα. Είναι μια βαθιά αδικία.

Τα Ηνωμένα Έθνη αξίζουν συγχαρητήρια για την καθοδήγησή τους σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ωστόσο, όσον αφορά την κλιματική αλλαγή, έχουν έρθει αντιμέτωπα με κυβερνήσεις και ηγέτες της βιομηχανίας που μέχρι τώρα έθεταν τους βραχυπρόθεσμους οικονομικούς και πολιτικούς στόχους πάνω από τη συλλογική μας μακροπρόθεσμη επιβίωση. Δεν μπορούμε πλέον να ασχολούμαστε οριακά. Δεν μπορούμε πλέον να συνεχίσουμε να τροφοδοτούμε τον εθισμό μας στα ορυκτά καύσιμα σαν να μην υπήρχε αύριο. Γιατί δεν θα υπάρξει αύριο. Επειγόντως, πρέπει να ξεκινήσουμε μια παγκόσμια μετάβαση σε μια νέα ασφαλή ενεργειακή οικονομία. Αυτό απαιτεί ριζική επανεξέταση των οικονομικών μας συστημάτων, για να τα θέσουμε σε βιώσιμη και πιο δίκαιη βάση.

Archbishop Desmond Tutu hands over a petition signed by 512,894 people to  United Nations climate chief Yvo de Boer (R) on a stage in central  Copenhagen December 13, 2009. Copenhagen is the
Ο Αρχιεπίσκοπος Desmond Tutu παραδίδει στον επικεφαλής της υπηρεσίας του ΟΗΕ για το Κλίμα, Yvo de Boer, μια έκκληση υπογεγραμμένη από 512,894 πολίτες στις 13 Δεκεμβρίου του 2009 στην Σύνοδο της Κοπεγχάγης για το Κλίμα. REUTERS/Christian Charisius

Δεν είμαι χωρίς ελπίδα. Όταν εμείς, οι άνθρωποι, βαδίζουμε μαζί επιδιώκοντας έναν δίκαιο σκοπό, γινόμαστε μια ακαταμάχητη δύναμη. Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους όλοι μας μπορούμε να καταπολεμήσουμε την κλιματική αλλαγή: για παράδειγμα, μη σπαταλώντας ενέργεια. Αλλά αυτά τα μεμονωμένα μέτρα δεν θα κάνουν αρκετά μεγάλη διαφορά, μας διαβεβαιώνουν οι επιστήμονες. Και μπορεί να μην είναι κατάλληλα για τους φτωχούς του κόσμου.

Μπορούμε να μποϊκοτάρουμε εκδηλώσεις, αθλητικές ομάδες και προγραμματισμό μέσων ενημέρωσης που χρηματοδοτούνται από εταιρείες ορυκτών καυσίμων. απαιτώντας οι διαφημίσεις τους να μεταφέρουν προειδοποιήσεις για την υγεία· να οργανώσουμε ημέρες χωρίς αυτοκίνητα και άλλες καμπάνιες για την οικοδόμηση ευρύτερης κοινωνικής ευαισθητοποίησης· και να ζητήσουμε από τις θρησκευτικές μας κοινότητες να μιλήσουν για το θέμα από τους διάφορους άμβωνές τους. Μπορούμε να ενθαρρύνουμε τις ενεργειακές εταιρείες να δαπανούν περισσότερους από τους πόρους τους για την ανάπτυξη βιώσιμων ενεργειακών προϊόντων και μπορούμε να επιβραβεύσουμε εκείνες τις εταιρείες που αποδεδειγμένα το κάνουν χρησιμοποιώντας αυτά τα προϊόντα τους και αποκλείοντας άλλα.

Ακριβώς όπως υποστηρίξαμε τη δεκαετία του 1980 ότι εκείνοι που είχαν συναλλαγές με το απαρτχάιντ της Νότιας Αφρικής βοηθούσαν και υποστήριζαν ένα ανήθικο σύστημα, μπορούμε να πούμε ότι κανείς δεν πρέπει να επωφεληθεί από την άνοδο της θερμοκρασίας, τις θάλασσες και τον ανθρώπινο πόνο που προκαλείται από την καύση ορυκτών καυσίμων.

Μπορούμε να ενθαρρύνουμε περισσότερο τα πανεπιστήμια και τους δήμους, τα ιδρύματα, τις εταιρείες, τα άτομα και τα πολιτιστικά ιδρύματα να κόψουν τους δεσμούς τους με τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων. Να εκχωρήσουν και να επενδύσουν, αντ’ αυτού, σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Να μετακινήσουν τα χρήματά τους έξω από το πρόβλημα και προς τις λύσεις. Μπορούμε να παροτρύνουμε τις κυβερνήσεις μας να επενδύσουν σε βιώσιμες πρακτικές και να σταματήσουν να επιδοτούν τα ορυκτά καύσιμα. Και να παγώσουν την περαιτέρω εξερεύνηση για νέες πηγές ορυκτών ενέργειας. 

Τα αποθέματα απολιθωμάτων που έχουν ήδη ανακαλυφθεί ξεπερνούν αυτά που μπορούν ποτέ να χρησιμοποιηθούν με ασφάλεια. Ωστόσο, οι εταιρείες ξοδεύουν μισό τρισεκατομμύριο δολάρια κάθε χρόνο αναζητώντας περισσότερα καύσιμα. 

Θα πρέπει να ανακατευθύνουν αυτά τα χρήματα προς την ανάπτυξη λύσεων καθαρής ενέργειας. Μπορούμε να υποστηρίξουμε τους ηγέτες μας να κάνουν τις σωστές ηθικές επιλογές και να αποφύγουν την αδικαιολόγητη βιομηχανική επιρροή που εμποδίζει την πολιτική βούληση για δράση για την κλιματική αλλαγή. Μέσω της δύναμης της συλλογικής μας δράσης μπορούμε να καταστήσουμε αυτούς που αποκομίζουν κέρδη ως υπεύθυνους για τον καθαρισμό του χάους τους. 

Τα καλά νέα είναι ότι δεν πρέπει να ξεκινήσουμε από το μηδέν. Οι νέοι σε όλο τον κόσμο έχουν αναγνωρίσει την κλιματική αλλαγή ως τη μεγαλύτερη πρόκληση της εποχής μας και έχουν ήδη αρχίσει να κάνουν κάτι γι’ αυτήν.

Τα τελευταία τρία ή τέσσερα χρόνια, είδαμε την άνοδο ενός νέου κινήματος αποεπένδυσης της κοινωνίας των πολιτών που θα σταθεί δίπλα στους επιστήμονες, τους περιβαλλοντολόγους και τους κοινωνικούς ακτιβιστές που αμφισβητούν την ηθική θέση της βιομηχανίας ορυκτών καυσίμων.

Για άλλη μια φορά, είναι ένα παγκόσμιο κίνημα που καθοδηγείται από φοιτητές και θρησκευτικές ομάδες, μαζί με νοσοκομεία, πόλεις, ιδρύματα, εταιρείες και ιδιώτες. Είναι ένα ηθικό κίνημα να πείσουμε τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων να απομακρυνθούν από ένα επιχειρηματικό μοντέλο που απειλεί την ίδια την επιβίωσή μας. Η προσευχή μου είναι η ανθρωπότητα να κάνει τα πρώτα της απτά βήματα στη Νέα Υόρκη αυτή την εβδομάδα – συλλογικά – για να προχωρήσει πέρα ​​από την εποχή των ορυκτών καυσίμων.

Υπάρχει μια λέξη που χρησιμοποιούμε στη Νότια Αφρική που περιγράφει τις ανθρώπινες σχέσεις: Ubuntu. Σημαίνει: Είμαι, επειδή είμαστε. Οι επιτυχίες μου και οι αποτυχίες μου συνδέονται με τις δικές σας. Είμαστε φτιαγμένοι ο ένας για τον άλλον, για αλληλεξάρτηση. Μαζί, μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο προς το καλύτερο.

Ποιος μπορεί να σταματήσει την κλιματική αλλαγή; 

Εμείς μπορούμε. Εσύ και εσύ και εσύ, και εγώ. Και δεν είναι μόνο ότι μπορούμε να τη σταματήσουμε, έχουμε την ευθύνη να κάνουμε αυτό που ξεκίνησε στη γένεση της ανθρωπότητας, όταν ο Θεός διέταξε τους πρώτους ανθρώπινους κατοίκους του Κήπου της Εδέμ, «να τον καλλιεργήσουν και να τον διατηρήσουν». Να τον “διατηρήσουν”, να μην τον καταχραστούν, να μην βγάλουν όσο το δυνατόν περισσότερα χρήματα από αυτόν, να μην το καταστρέψουν.

πηγή άρθρου theguardian

μετάφραση – επιμέλεια Γιώργος Παπασπυρόπουλος

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ:

(*) Το βιβλίο, που κοσμεί ως εισαγωγή το παραπάνω άρθρο του Ντέσμοντ Τούτου, ευτυχώς κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Angelus Novus. Και είναι ότι καλύτερο έχουμε διαβάσει για το Κλίμα. Σφαιρική προσέγγιση από επιστήμονες και ακτιβιστές από όλον τον κόσμο. Και στο τέλος η έκκληση της Κοινωνίας των Πολιτών.
"Η απορρύθμιση του κλίματος σκοτώνει. Αναστατώνει τις ζωές εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων, κυρίως των φτωχότερων και πλέον ευάλωτων πληθυσμών. Για να παραμείνει ο πλανήτης μας βιώσιμος, θα πρέπει να παραμείνει ανεκμετάλλευτο περίπου το 80% των γνωστών σήμερα αποθεμάτων ορυκτών καυσίμων.
Ωστόσο, σε καμία περίπτωση δεν βαδίζουμε προς αυτήν την κατεύθυνση. Παρά το γεγονός ότι η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα στο Παρίσι αποδείχθηκε κατά κοινή ομολογία αισθητά κατώτερη των περιστάσεων, καθώς τα κράτη εγκατέλειψαν το στόχο να επιχειρηθούν όλα όσα απαιτούνται για να μην ξεπεράσει η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη τους 2°C, οι Ηνωμένες Πολιτείες του Ντόναλντ Τραμπ αποσύρονται από τη Συμφωνία για το Κλίμα, θεωρώντας την υπερβολικά περιοριστική για τα οικονομικά τους συμφέροντα.
Όμως, αν η αύξηση της θερμοκρασίας ξεπεράσει αυτό το επίπεδο, γίνονται πιθανά ακόμα και τα δυσμενέστερα σενάρια. Γι' αυτόν το λόγο, η κοινωνία των πολιτών απευθύνει έκκληση για κινητοποίηση και για τη δημιουργία ενός ευρύτατου κινήματος επανίδρυσης των κοινωνιών μας.
Το παρόν βιβλίο μεταφέρει τη φωνή προσωπικοτήτων από όλον τον κόσμο, ερευνητών που συνειδητοποιούν το αδιέξοδο προς το οποίο οδηγούμαστε σήμερα, αλλά επίσης και τις μαρτυρίες των αναρίθμητων θυμάτων, των κλιματικών προσφύγων και των συλλογικοτήτων που αγωνίζονται για να σταματήσουν τους μηχανισμούς που υπερθερμαίνουν τον πλανήτη. Όλοι αυτοί μας θυμίζουν την πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής που έχει δρομολογηθεί, την οδύνη και τις ανισότητες που προκαλεί, αλλά μας δείχνουν και τους δρόμους που θα πρέπει να ακολουθήσουμε για να κατορθώσουμε να ξεπεράσουμε την Εποχή των Ορυκτών Καυσίμων." (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

tags

"ανάπτυξη" #ΣώστεΤηνΉπειρο #Save Agrafa Αγορές Βιολογικών Προϊόντων αγωγοί πετρελαίου Αιθαλομίχλη Αιολικά πάρκα Ανεμογεννήτριες αντικυνήγι ΑΠΕ Αποανάπτυξη Αριστερά και Οικολογία Ασωπός ΒΑΠΕ Βιολογική Γεωργία βιομηχανικές ΑΠΕ Βιοποικιλότητα ΒΙΠΕ Εύβοιας Βρυσούλες Γεωργία Διαχείριση Απορριμάτων Δικαιώματα των ζώων Δίκτυα Ενέργειας Εκτροπή Αχελώου Εμπόριο γούνας Εξασθενές Χρώμιο Εξοικονόμηση ενέργειας εξορύξεις υδρογονανθράκων εξόρυξη υδρογονανθράκων στην Ήπειρο εξόρυξη χρυσού Ευρωπαίοι Πράσινοι Ιδιωτικοποίηση του νερού Ιχθυοκαλλιέργειες καταστροφική αλιεία Κλιματική αλλαγή κλιματική δικαιοσύνη μέθοδος flash smelting Μεσσαπία Μεταλλαγμένα Μεταλλεία Χρυσού μικρές ανεμογεννήτριες Οικολογία Οικολόγοι Πράσινοι παγκοσμιοποίηση - τοπικοποίηση Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων Πολιτική Οικολογία Πράσινη Ανάπτυξη Πράσινο Ινστιτούτο Πράσινοι Οικολογία Πυρηνική Ενέργεια Ραδιενέργεια Ρύπανση Σκουριές Στόχοι ΑΠΕ 2030 Στόχοι ΑΠΕ 2050 Συμφωνία για την Κλιματική Αλλαγή τεχνολογίες ανοιχτού κώδικα τοπικοποίηση υδραυλική ρωγμάτωση υπερθέρμανση φορμόλη Φουκουόκα Φουκουσίμα Φωτοβολταϊκά Χαλκιδική SOS χημικά όπλα Bayer eldorado gold Greenpeace Monsanto TAP